شنوایی سنجی

شنوایی سنجی یکی از زیرشاخه‌های رشته ادیولوژی به شمار می‌رود که به مطالعه و اندازه‌گیری میزان شنوایی در افراد می‌پردازد. در واقع، شنوایی سنجی روشی است که از طریق آن پزشک می‌تواند سطح شنوایی افراد را مشخص و اقدامات پیشگیرانه و درمانی را پیشنهاد کند. به طور معمول، پزشک در آزمون‌های شنوایی سنجی جهت تعیین سطح شنوایی افراد از دستگاهی به نام ادیومتر استفاده می‌کند. ادیولوژیست با استفاده از نتایج بدست آمده از این آزمون‌ها می‌تواند کم شنوایی یا دیگر مشکلات مربوط به گوش را تشخیص دهد. شنوایی سنجی در شرایط و موقعیت‌های مختلفی پیشنهاد می‌شود. برای مثال، بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی توصیه می‌کنند که نوزادان تازه به دنیا آمده پیش از ترخیص برای تشخیص کم شنوایی یا مشکلات دیگر غربالگری شنوایی شوند. آزمون‌های شنوایی سنجی دست کم باید تا هنگام نوجوانی به طور مرتبط انجام شود. امروزه، از هر پنج نفر مبتلا به نوعی از کم شنوایی تنها یک فرد اقدام به انجام شنوایی سنجی و درمان مشکلات خود می‌کند. باید به این نکته توجه داشت در صورتی که کم شنوایی درمان نشود می‌تواند تاثیرات مخربی را بر روی جنبه‌های فردی، اجتماعی و شغلی افراد داشته باشد.

اهمیت شنوایی سنجی

فاکتورهای بسیاری می‌تواند در ابتلا به کم شنوایی نقش داشته باشد. مواجه با صدای بلند به مدت طولانی از عمده دلایل کم شنوایی و وزوز گوش محسوب می‌شود. همچنین، عفونت‌های ویروسی گوش، نواقص مادرزادی و واکنش به برخی از داروها مانند داروهای شیمی درمانی از دیگر دلایل کم شنوایی هستند. بنا به گزارش‌های سازمان‌ بهداشت جهانی در حدود 360 میلیون نفر در سرتاسر جهان به نوعی از کم شنوایی مبتلا هستند. ابتلا به کم شنوایی می‌تواند تاثیرات منفی بسیاری را برای فرد در پی داشته باشد. برای مثال، کم شنوایی می‌تواند اعتماد به نفس افراد را به طرز قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد؛ که این مسئله به نوبه خود باعث گوشه‌گیری و انزوای اجتماعی می‌شود. شنوایی سنجی با بررسی و تشخیص انواع مختلف مشکلات مربوط به شنوایی می‌تواند سطح زندگی افراد را بهبود بخشد.

شنوایی سنجی با چه هدفی انجام می‌شود

شنوایی سنجی به منظور بررسی عملکرد گوش و تشخیص مشکلات و اختلالات مرتبط با آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. شنوایی سنجی روشی بدون درد و غیرتهاجمی است و به اندازه‌گیری توانایی افراد در شنیدن اصوات و فرکانس‌های صوتی اشاره دارد. استفاده از این روش برای تشخیص هر گونه مشکل شنوایی در دوران کودکی حائز اهمیت است. همچنین، در بیماران دارای تومور در اطراف یا داخل گوش ممکن است آزمون‌های شنوایی سنجی با هدف بررسی تاثیر تومور بر شنوایی یا تغییر میزان شنوایی قبل و بعد از جراحی انجام شود. در ضمن، آزمون‌های شنوایی سنجی در مشاغل بسیاری که نیاز به سطح شنوایی بالایی دارند برای مثال شغل آتش‌نشانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شنوایی سنجی چگونه انجام می‌شود

آزمون‌های مختلفی در شنوایی سنجی وجود دارد. به طور کلی، این آزمون‌ها با استفاده از دستگاه ادیومتر انجام می‌شود. این دستگاه از طریق هدفون صداهایی را به گوش افراد ارسال می‌کند. دستگاه ادیومتر اصوات را با فرکانس و فاصله زمانی مختلف پخش می‌کند. معمولا، آزمون‌های مربوط به شنوایی سنجی را ادیولوژیست انجام می‌دهد. پزشک از شما می‌خواهد تا به محض شنیدن صدا دست خود را بالا ببرید. با بررسی نتایج به دست آمده از این آزمون‌ها سطح شنوایی افراد به دست می‌آید. در صورت وجود هر گونه مشکل، ادیولوژیست با توجه به میزان و شدت کم شنوایی اقدامات درمانی لازم از قبیل تجویز سمعک را پیشنهاد می‌دهد.

انواع آزمون‌های شنوایی سنجی

آزمون شنوایی سنجی به شکلی از ارزیابی گفته می‌شود که از طریق آن ادیولوژیست نوع و شدت کم شنوایی در افراد را مشخص می‌کند. در حوزه ادیولوژی، آزمون‌های شنوایی سنجی بسیاری با کاربردهای مختلف وجود دارد. برای تعیین کم شنوایی می‌بایست تست‌های متعددی انجام شود. این مسئله صحت نوع و شدت کم شنوایی را به طور کامل تضمین می‌کند. آزمون‌های مربوط به شنوایی سنجی کاملا بی‌خطر و بدون درد هستند. همچنین، برای افزایش دقت این آزمون‌ها در اتاق‌های ضد صدا انجام می‌شود. نتایج بدست آمده از آزمون برای بررسی به شکل ادیوگرام نمایش داده می‌شود. در ادامه به مرور برخی از انواع آزمون‌های شنوایی سنجی می‌پردازیم.

آزمون شنوایی سنجی گفتاری

آزمون شنوایی سنجی گفتاری یکی از روش‌های رایج در ارزیابی توانایی افراد جهت تشخیص گفتار محسوب می‌شود. امروزه، این آزمون به یکی از ابزارهای مهم در ارزیابی قدرت شنوایی تبدیل شده است. در آزمون شنوایی سنجی گفتاری که معمولا بین ده تا پانزده دقیقه به طول می‌انجامد افراد در یک اتاق می‌نشینند و هدفون مخصوصی را روی گوش می‌گذارند. سپس، لیستی از واژگان رایج با فرکانس‌های مختلف پخش می‌شود. از افرد خواسته می‌شود تا به محض شنیدن هر کلمه آن را تکرار کنند. ادیولوژیست با بررسی نتایج به‌دست آمده مشخص می‌کند که آستانه درک گفتار فرد چه مقدار است. آزمون شنوایی سنجی گفتاری معمولا در کلینیک‌های شنوایی سنجی به عنوان آزمون تکمیلی انجام می‌شود.

آزمون ای بی آر

در آزمون ای بی آر امواج الکتریکی از طریق عصب شنوایی به ساقه مغز ارسال شده تا دستگاه ای بی آر پاسخ مغز را شناسایی کرده و سیستم شنوایی از گوش تا ساقه مغز را مورد بررسی قرار دهد. برای انجام آزمون  ای بی آر یک الی چند الکترود را روی سر نوزاد قرار می‌دهند و سپس با استفاده از پروپ کوچکی محرک‌های مختلفی داخل گوش ارسال می‌کنند تا از طریق عصب شنوایی به مغز منتقل شوند و پس از آن به‌صورت موج در کامپیوتر به نمایش درآیند. متخصص شنوایی‌ سنجی یا ادیولوژیست این امواج را بررسی کرده و میزان شنوایی نوزاد را ارزیابی می‌کند.

آزمون او ای ایی

به طور کلی، گوش از سه بخش بیرونی، میانی و داخلی ساخته شده است. آزمون او ای ایی یا گسیل صوتی گوش، آزمونی است که در آن پاسخ‌های صوتی تولید شده توسط حلزون شنوایی در گوش داخلی، نسبت به محرک‌های صوتی ندازه‌گیری می‌شود. آزمون او ای ایی به منظور بررسی عملکرد گوش درونی انجام می‌شود. در این آزمون یک هدفون کوچک روی گوش گذاشته می‌شود. این هدفون صدا با فرکانس مشخصی را به گوش ارسال و صدای برگشتی را اندازه گیری می‌کند. این آزمون مخصوص نوزادان است و زمانی انجام می‌شود که نوزاد در حالت خواب باشد.